Wygrajmy ze smogiem

Najczęściej zadawane pytania dotyczące smogu, na które odpowiadają eksperci.

W której części Polski mamy największy problem ze smogiem?

Największy problem ze smogiem w Polsce jest tam, gdzie mieszka najwięcej ludzi. Problemu nie stanowią zazwyczaj osiedla, gdzie do domów jest doprowadzone centralne ogrzewanie, także nie tam, gdzie występuje dużo nowych budynków, z których większość ogrzewana jest gazem.

Barbara Leśniczak: „Problem smogu występuje najdotkliwiej w małych miejscowościach i na wsiach. Tutaj możemy mieć pewną sprzeczność, bo smog kojarzy nam się z wielkimi miastami. Tam oczywiście też występuje smog. Natomiast chemicznie największe zanieczyszczenie występuje w małych miejscowościach, przy małych domkach, przy wielkiej ilości kominów”.

Gdzie jest najgorzej?

Po prześledzeniu raportu smogowego publikowanego przez Główny Inspektorat Ochrony Środowiska widać, iż największy smog w Polsce zauważyć można w takich miastach jak Łódź, Jastrzębie Zdrój, Kraków, Częstochowa, Bytom czy Wadowice. W wymienionych wyżej miastach normy zanieczyszczenia powietrza zostały znacznie przekroczone. Dwa najważniejsze wskaźniki to pyły PM10 i PM2,5, które średnio wynoszą po około 180% normy. Świadczy to o wysokim stężeniu pyłów zawieszonych w powietrzu. Na przykład w Tomaszowie Mazowieckim, czy w Wadowicach wskaźniki te wynoszą prawie 500% normy, co świadczy o bardzo złej jakości powietrza.

Piotr Siergiej: „Każde miasto, jeśli patrzymy na to skąd się bierze smog, ma własne problemy. Na przykład w Warszawie problemem mogą być i samochody i «kopciuchy», czyli te najgorsze kotły. We Wrocławiu mogą to być stare kamienice. W małych wioskach, małych miejscowościach będą to domy jednorodzinne i ogrzewające je «kopciuchy»”.

Dr Jakub Jędrak: „Jeżeli mamy miejscowość położoną w dolinie lub w kotlinie, to jest dość oczywiste, że zanieczyszczenia emitowane przez domowe kominy, nie będą się łatwo rozpraszać, zwłaszcza jeśli nie ma wiatru, czyli jest tzw. inwersja, i wtedy tak, jak w jakiejś rynnie czy brytfannie te zanieczyszczenia gromadzą przy powierzchni ziemi i tam ich stężenie jest duże. To dobrze widać, jak się wejdzie na górę otaczającą taką miejscowość – widzimy, że do pewnego momentu powietrze jest brunatno-fioletowe, a od pewnego już jest czyste. Lepiej jest jak miejscowość jest położona na jakiejś przewiewnej równinie. Zakopane jest bardzo zanieczyszczone, ponieważ dużo się tam pali i jest położone w dolinie. Z drugiej strony – mamy położony nad morzem Koszalin, jedno z najczystszych miast w Polsce, a wpływa na to między innymi położenie nad morzem, silne wiatry oraz świetna cyrkulacja powietrza”.

Czy smogu możemy pozbyć się lokalnie?

Hanna Gradkowska: „Można ograniczać występowanie smogu lokalnie. Natomiast proces pozbywania się smogu musi być zaprojektowany globalnie, dlatego, że walka ze smogiem w jednym miejscu nie ma sensu. Dam przykład Krakowa, który zdecydowanie poprawił u siebie parametry atmosfery, ale ciągle ma problem z napływaniem zanieczyszczeń z sąsiednich gmin”.