Gdzie w Polsce mamy największy problem ze smogiem?
Barbara Leśniczak – kierownik Edukacyjnej Sieci Antysmogowej: „Smog kojarzy nam się z wielkimi miastami. Tam oczywiście też występuje smog. Natomiast chemicznie największe zanieczyszczenie występuje w małych miejscowościach – przy małych domkach, przy wielkiej ilości kominów. Największy problem ze smogiem w Polsce jest tam, gdzie jest największe zaludnienie i najwięcej domów, które ogrzewają się same, czyli nie osiedla, gdzie jest ogrzewanie centralne, tylko małe przedmieścia, małe miejscowości i wsie.”
Od czego zależy poziom smogu w poszczególnych miastach w Polsce?
Piotr Siergiej – rzecznik Polskiego Alarmu Smogowego: „Każde miasto, jeśli patrzymy na to skąd się bierze smog, ma własne problemy. Na przykład w Warszawie problemem mogą być i samochody, i tzw. »kopciuchy«, czyli te najgorsze kotły na węgiel i drewno, ale we Wrocławiu mogą to być kamienice. W wioskach i małych miejscowościach będą to domy jednorodzinne i kotły na węgiel i drewno. Śledząc raport smogowy publikowany przez Główny Inspektorat Ochrony Środowiska, widać iż największy smog w Polsce można zauważyć w następujących miastach: Łódź, Jastrzębie Zdrój, Kraków, Częstochowa, Bytom i Wadowice. W wymienionych wyżej miastach normy zanieczyszczenia powietrza zostały znacznie przekroczone. Dwa najważniejsze wskaźniki to pyły PM 10 i PM 2,5, które średnio wynoszą około 180% normy. Świadczy to o wysokim stężeniu pyłów zawieszonych w powietrzu. W Tomaszowie Mazowieckim czy w Wadowicach wskaźniki te wynoszą prawie 500% normy, co świadczy o bardzo złej jakości powietrza.”
Czy położenie geograficzne miasta wpływa na ilość smogu?
Dr Jakub Jędrak – fizyk, członek Polskiego Alarmu Smogowego: „Jeżeli mamy miejscowość położoną w dolinie lub w kotlinie, to emitowane, głównie przez domowe kominy, zanieczyszczenia nie będą się łatwo rozpraszać. Jeśli nie ma wiatru, występuje tzw. inwersja, i wtedy zanieczyszczenia gromadzą się przy powierzchni ziemi. Jest to dobrze widoczne z góry – do pewnego momentu powietrze jest brunatno-fioletowe, a wyżej jest już czyste –więc oczywiście lepsze powietrze będzie miała miejscowość położona na równinie przewiewnej. Morze i wiatr wiejący od morza pomaga przegonić smog – nie ma tam również źródeł zanieczyszczeń – natomiast obecność lasu ma mniejsze znaczenie.”
Czy można pozbyć się smogu w skali lokalnej?
Hanna Gradkowska – biolog, nauczyciel: „Można ograniczać występowanie smogu lokalnie, natomiast proces pozbywania się smogu, to musi być akcja zaprojektowana globalnie. Pozbywanie się smogu, walka ze smogiem, w jednym miejscu nie ma sensu. Dam przykład Krakowa, który zdecydowanie poprawił u siebie parametry atmosfery, ale co z tego, jeżeli ciągle ma problem napływania zanieczyszczeń z sąsiednich gmin.”